Medieval Memoria Online

Handleiding 7. Drie casussen voor Full text search

Zoeken naar literatuur

De bibliothecaris van een museumbibliotheek wil weten of de resultaten uit de nieuwste schilderijencatalogus van zijn museum al zijn verwerkt in de MeMO-database. Hij tikt via Full text search de titel in en merkt dat de catalogus nog niet wordt vermeld bij de beschrijvingen van de objecten uit zijn museum. Door het ‘Add extra information’-formulier in te vullen en te versturen, dat is aan te klikken bij elk record kan hij de nieuwe informatie doorgeven. In dit formulier is al een aantal velden ingevuld, zoals het MeMO ID, de naam en – indien bekend – de oorspronkelijke en bewarende instelling.

Zoeken naar biografieën van met name genoemde personen

Onder de verhalende bronnen bevindt zich een aantal levensbeschrijvingen van belangrijke personen, waaronder grote namen binnen de Moderne Devotie, zoals Johannes Brinkerink en Geert Grote. Naar deze levensbeschrijvingen kan worden gezocht via Full text search door de namen van deze personen in te vullen.

Zoekopdracht ingevoerd.

De bijbehorende resultatenlijst.

Zoeken naar grafmonumenten en grafzerken met bijzondere kenmerken

Voor de manier waarop mensen uitdrukking wensten te geven aan hun status lijken grafzerken en grafmonumenten een zeer geschikt middel te zijn geweest. Wie werden bijvoorbeeld begraven onder zerken en monumenten met gisanten en transifiguren van de overledenen en van wie waren de graven volledig of gedeeltelijk bedekt met messing platen (brasses)? Zijn daar bepaalde patronen in te ontdekken?

Om het geschikte materiaal voor een onderzoek hiernaar te achterhalen kan het best via Full text search worden gezocht.

1.) Grafmonumenten en grafzerken met afbeeldingen van de overledenen:
Deze figuren zijn niet ondergebracht onder Decorations, omdat het om vertegenwoordigingen van de overledenen gaat en niet om versieringen. Ze zijn dan ook niet via Search te vinden. Ze kunnen zich zowel op grafmonumenten als op grafzerken bevinden. Full text search biedt dan ook de beste mogelijkheid om snel een overzicht te krijgen van deze figuren. Tik bij Full text search in:

  • Effigy (Ned.: gisant) voor de twee- of driedimensionale afbeeldingen van de herdachte personen als nog in leven zijnde personen.
  • Cadaver (Ned.: transi) voor de twee- of driedimensionale afbeeldingen van personen al dan niet in een lijkwade, als halfvergaan lijk of als skelet.

Zoekopdracht ingevoerd.

De bijbehorende resultatenlijst.

2.) Messing platen (brasses):
‘Brasses’ zijn messing platen die vaak als koperen plaat worden aangeduid. Het kunnen grote platen zijn met bijvoorbeeld de levensgrote gisant van de overledene, of veel kleinere platen waarop een graftekst en/of de wapenschilden van de overledene(n) en/of decoraties zoals de symbolen van de vier evangelisten zijn aangebracht. Dit soort grafbedekkingen zijn in Nederland in grote aantallen aanwezig geweest, zoals bijvoorbeeld blijkt uit antiquarische tekeningen en uit de handschriften van de Utrechtse geschiedkundige Arnoldus Buchelius (1565-1641). Er is slechts een betrekkelijk klein deel van bewaard gebleven. In een aantal gevallen zijn de dikke koperen spijkers (rivets) waarmee ze in de steen werden bevestigd nog wel aanwezig. Ook uitsparingen (indents) kunnen erop wijzen dat daarin metalen platen waren aangebracht.

Dit vraagt echter van geval tot geval nader onderzoek omdat de uitsparingen ook kunnen wijzen op tijdens de Franse revolutie uitgehakte wapenschilden. Onder het motto van vrijheid, gelijkheid en broederschap werden toen wapenschilden en andere verwijzingen naar de stand van personen tot ongewenste versieringen verklaard.

Tik bij Full text search in:

  • Brass voor een overzicht van de beschreven platen zelf
  • Indent voor een overzicht van de grafmonumenten en grafzerken waarin de uitsparing of uitsparingen nog zichtbaar zijn
  • Rivet voor een overzicht van de grafmonumenten en grafzerken waarin de metalen pluggen nog zichtbaar zijn

Zoekopdracht ingevoerd

De bijbehorende resultatenlijst.