Medieval Memoria Online

4. Tekstdragers en teksten

Samenvatting

Register met memoriediensten (ca. 1435-1465) in een martyrologium van het kartuizerklooster Nieuwlicht bij Utrecht. Deze bladzijde toont de week van 16-23 januari, MeMO text carrier ID 429

Het onderdeel Text carriers bevat inventarisaties en beschrijvingen van

Memorieregisters. Deze zijn ingedeeld naar inhoud in:

  1. grafregisters, onderscheiden in
    • registers van graven met de namen van de begravenen
    • registers van eigenaren van graven
  2. registers van memoriediensten
  3. registers met schenkingen en stichtingen
  4. pitantieregisters
  5. naamlijsten die niet tot de bovenstaande groepen behoren

Verhalende bronnen. D.w.z. bronnen die ofwel functioneerden in de dodengedachtenis ofwel informatie verschaffen over schenkings- en memoriapraktijken:

  1. biografische bronnen
    • gesta waarin het leven en de daden van abten en andere kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders worden herdacht
    • levensbeschrijvingen van voornamelijk kloosterlingen
  2. historische bronnen
    • kronieken
    • annalen van kerkelijke en religieuze instellingen

Kroniek van het Barbaraconvent in Delft in een verzamelhandschrift (tweede helft 16e eeuw). De kroniek werd geschreven door Jan Janszoon (rector van 1515 tot 1543) en later geredigeerd en aangevuld door een opvolger, MeMO text carrier ID 173

Opgenomen zijn tekstdragers die (tenminste gedeeltelijk) nog bestaan en werden gebruikt in middeleeuwse instellingen die gevestigd waren op het grondgebied van het huidige Nederland, evenals edities van tekstdragers die verloren zijn gegaan of waarvan de huidige verblijfplaats onbekend is. Niet beschreven zijn lijsten en edities die de uiterlijke vorm hebben van een memorieregister, maar die mogelijk door een onderzoeker zijn samengesteld op basis van verschillende documenten. Aan het eind van de negentiende eeuw en in de eerste helft van de twintigste eeuw is een aantal van dit soort lijsten (vooral van kloosterlingen) gepubliceerd, maar ze zijn ook bekend uit vroegere eeuwen.

Uitgangspunt is de gehele tekstdrager, omdat de samenstelling van de teksten in de tekstdrager ook aanwijzingen kan bieden over het gebruik en functioneren van zowel de volledige tekstdrager als de afzonderlijke teksten. Daarom is er een volledige inhoudsopgave gemaakt. Alleen de teksten met een memoriefunctie zijn uitgebreid beschreven.

Veel tekstdragers zijn in de loop der tijd fysiek en/of inhoudelijk veranderd, tijdens het gebruik in de periode waarin ze functioneerden maar ook daarna, bijvoorbeeld bij conservering en restauraties. Dit kan belangrijke consequenties hebben voor het achterhalen van hun gebruik en functies. Veranderingen zijn dan ook voor zover bekend beschreven in de database.