Medieval Memoria Online

Introductie

Inhoud van de MeMO-database

Medieval Memoria Online biedt een gratis toegankelijke database met inventarisaties en beschrijvingen van objecten en teksten die een functie hadden in de middeleeuwse dodengedachtenis in het gebied van het huidige Nederland, tot 1580. Het gaat om:

  • Grafmonumenten en grafzerken
  • Memorievoorstellingen (geschilderde en/of gebeeldhouwde kunstwerken)
  • Memorieregisters (administratieve en liturgische bronnen)
  • Verhalende bronnen die een rol speelden binnen de dodengedachtenis

Tevens is basisinformatie opgenomen over de instellingen waarbinnen de bronnen hebben gefunctioneerd.

Buitenluiken van een drieluik met vier kanunniken en een ridder uit de familie Van Lokhorst. Meerdere leden van deze familie waren kanunnik in Utrecht, zie MeMO memorial object ID 644 en  ID 749

Onderzoekers van de middeleeuwse memoria beschouwen de dodengedachtenis, oftewel memoria, als een complex fenomeen. Hierin zijn gebed voor het zielenheil van de overledenen, maar ook zorg voor de armen en zieken, herinneringen aan de daden van de levenden en de doden en politieke aspecten met elkaar verweven.

Doelgroepen

De beoogde doelgroepen van de MeMO-database zijn:

  • onderzoekers van de dodengedachtenis in de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd
  • lokaal-historici, familiehistorici en heraldici die onderzoek doen naar oude geslachten
  • conservatoren van musea
  • docenten, scholieren en studenten die een werkstuk of thesis willen schrijven
  • in het algemeen mensen die geïnteresseerd zijn in de christelijke cultuur van de middeleeuwen

Hoe werkt de database?

Zoeken en navigeren door de database kan op vier manieren:

  • Browse database (‘Bladeren in de database’): zoeken door middel van filteren; bedoeld om globaal te zoeken
  • Search database (‘Zoeken in de database’): zoeken door middel van een zoekformulier; bedoeld om verfijnde zoekopdrachten te geven, bijvoorbeeld door het combineren van zoektermen
  • Quick search (‘Snel zoeken op plaats’): zoeken naar instellingen in een provincie of plaats
  • Full text search: zoeken van zelfgekozen termen en namen met behulp van Google; bedoeld om alle beschrijvingsvelden te doorzoeken

Twee pagina’s van een kalender met memoriediensten van het Domkapittel in Utrecht, f. 7v-8r. In het handschrift worden vrijwel uitsluitend leden van de ridderschap en de geestelijkheid genoemd, onder wie zowel kanunniken van het kathedrale kapittel als van andere kapittels, zie MeMO text carrier ID 390

De ene mogelijkheid kan beter aansluiten bij wat jij wilt dan de andere. Daarom is het handig om voordat je aan de slag gaat, eerst de inleiding te bekijken. Deze biedt achtergrondinformatie en uitleg van de manier waarop de database is opgezet. Elk hoofdstuk bevat eerst een korte samenvatting en daarna een uitgebreidere tekst. De informatie is ondergebracht onder de tabbladen in de balk links. Het eerste tabblad biedt een volledige inhoudsopgave van de achtergrondinformatie.

Ieder hoofdstuk is een op zichzelf staand geheel en je kunt dan ook steeds dat hoofdstuk lezen dat je op dat moment nodig hebt. Je kunt de volledige tekst ook afdrukken door hieronder de PDF-versies te downloaden.

1. De dodengedachtenis in de middeleeuwen

2. Doel en beoogde gebruikers

3. Objecten

4. Tekstdragers en teksten

5. Instellingen waarbinnen de bronnen functioneerden

 

Aanvullende informatie:

Technische informatie:

  • Geschikt voor: Safari, Mozilla Firefox, Chrome en Internet Explorer
  • Platforms waarmee gewerkt kan worden zijn: Windows, Mac en iPad